سرگذشت بیت کوین: از ایده تا انقلاب
لینکلیک بهترین فضای ابری و آپلود فایل
بیت کوین چیست و چگونه به وجود آمد؟ این سوالی است که شاید خیلیها از خود پرسیده باشند. بیت کوین یک ارز دیجیتال است که بدون نیاز به هیچ واسطه، بانک یا دولت، میتواند به صورت آنلاین و در شبکهای غیرمتمرکز مبادله شود. بیت کوین در سال ۲۰۰۹ توسط شخص یا گروهی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو اختراع شد و از آن زمان تاکنون رشد و تحولات فراوانی را تجربه کرده است. در این مقاله، قصد داریم تاریخچه بیت کوین را از ابتدا تا امروز بررسی کنیم و نگاهی به فلسفه، فناوری و آینده این رمزارز داشته باشیم.
مقدمه: رؤیای ارز دیجیتال
ایده ارز دیجیتال قبل از بیت کوین هم وجود داشت. در دهههای ۸۰ و ۹۰ میلادی، جامعه cypherpunk گروهی از رمزنگاران، فعالان حقوق مدنی و هکرهای آزاد بود که به دنبال راهحلهای رمزنگاری شده برای حفظ حریم خصوصی، آزادی بیان و تجارت الکترونیک بودند. برخی از اعضای این جامعه، نظیر دیوید چام، استفان برندز، وای دای و نیک سابو، پروتکلهای مختلف ارز دیجیتال را پیشنهاد دادند. به عنوان مثال، ecash چام، b-money دای و bit gold سابو، سعی داشتند با استفاده از الگوریتمهای رمزنگاری، چالشهای تجارت الکترونیک مانند تضمین صحت تراکنشها، جلوگیری از خرج کردن دوباره همان پول (double-spending) و حفظ حریم خصوصی طرفین را حل کنند. با این حال، هیچ یک از این پروتکلها به صورت عملی پذیرفته نشدند چرا که همچنان به یک مرکز اعتمادی نیاز داشتند و یا از نظر فنی کامل نبودند.
اوراق سفید و بلاکچین
در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۸، شخص یا گروهی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو، یک اوراق سفید با عنوان Bitcoin": A Peer-"to-Peer Electronic Cash System را در یک لیست پستی cypherpunk منتشر کرد. در این اوراق سفید، ساتوشی یک سیستم پول الکترونیکی را توصیف کرد که بدون نیاز به هیچ مرکز اعتمادی، میتواند تراکنشهای آنلاین را به صورت مستقیم و همتابههمتا انجام دهد. ساتوشی برای حل مسئله خرج کردن دوباره همان پول، از یک شبکه توزیعشده و عمومی به نام بلاکچین استفاده کرد. بلاکچین یک دفتر کل دیجیتال است که تاریخچه تمام تراکنشهای بیت کوین را به صورت زنجیرهای از بلوکهای رمزنگاری شده ذخیره میکند. هر بلوک شامل تعدادی تراکنش، هش بلوک قبل و یک عدد تصادفی است. بلاکهای جدید توسط شبکه همتابههمتا تولید و تأیید میشوند. برای اضافه کردن یک بلوک جدید به زنجیره، باید یک پازل رمزنگاری را حل کرد. این پازل شامل گرفتن هش یک بلوک به همراه یک عدد تصادفی است که باعث شود هش نهایی کمتر از یک مقدار هدف باشد.
اولین تراکنش و رشد شبکه
در ۳ ژانویه ۲۰۰۹، ساتوشی ناکاموتو بلوک اول یا بلوک تولید (genesis block) را به شبکه اضافه کرد. این بلوک شامل ۵۰ بیت کوین بود که تنها متعلق به ساتوشی بود و نمیتوانست خرج شود. در این بلوک، ساتوشی یک پیام مخفی گذاشت که نشان دهنده انگیزه و هدف از اختراع بیت کوین بود. پیام به شرح زیر بود:
The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks
این پیام، عنوان یک خبر در روزنامه The Times در همان روز بود که به بحران مالی جهانی و نجات بانکها با پول مالیاتداران اشاره داشت. ساتوشی با این پیام، نشان داد که بیت کوین یک جایگزین غیرمتمرکز و آزاد برای سیستم مالی فاسد و ناکارآمد است.
پس از آن، ساتوشی شروع به استخراج بلوکهای جدید کرد و تراکنشهای خود را با دیگران در شبکه به اشتراک گذاشت. در ۱۲ ژانویه ۲۰۰۹، ساتوشی اولین تراکنش قابل خرج را با هال فینی (Hal Finney)، یک رمزنگار و فعال cypherpunk، انجام داد. ساتوشی به هال ۱۰ بیت کوین فرستاد و تاریخچه تراکنشهای عمومی را آغاز کرد.
بعد از آن، تعداد کاربران و ماینرهای شبکه بلاکچین بیت کوین رو به افزایش رفت و باعث رشد و تحول شبکه شد. در فوریه ۲۰۰۹، نخستین نسخه نرمافزار Bitcoin Core منتشر شد.
نخستین خرید با بیت کوین و رشد قیمت
در ۲۲ مه ۲۰۱۰، نخستین خرید با بیت کوین انجام شد. لاسزلو هانچ (Laszlo Hanyecz)، یک برنامهنویس آمریکایی، ۱۰ هزار بیت کوین را به جرمی استال (Jeremy Sturdivant)، یک دانشجو، فرستاد تا به جای آن دو پیتزا برای او سفارش دهد. این تراکنش در بلاک ۶۳۰۰۰ ثبت شد و به عنوان نخستین خرید با بیت کوین تاریخی شد. در آن زمان، ارزش ۱۰ هزار بیت کوین حدود ۴۱ دلار بود. امروزه، این مقدار بیت کوین به مبلغ بالغ بر ۶۰۰ میلیون دلار معادل است.
پس از آن، قیمت بیت کوین رشد قابل توجهی را تجربه کرد. در فوریه ۲۰۱۱، قیمت بیت کوین به یک دلار رسید و نخستین نقطه عطف در تاریخ این رمزارز شد. در آوریل ۲۰۱۱، نخستین صرافی اختصاصی برای خرید و فروش بیت کوین با نام Mt.Gox راهاندازی شد. در جولای ۲۰۱۱، قیمت بیت کوین به ۳۱ دلار رسید و سپس به ۲ دلار سقوط کرد. در سالهای بعد، قیمت بیت کوین با نوسانات زیاد و رکوردهای جدید همراه بود.
در نوامبر ۲۰۱۳، قیمت بیت کوین به ۱۲۴۲ دلار رسید و سپس به ۶۵ دلار فرو رفت. در دسامبر ۲۰۱۷، قیمت بیت کوین به حدود ۲۰ هزار دلار رسید و سپس به حدود ۳ هزار دلار فرو رفت. در دسامبر ۲۰۲۰، قیمت بیت کوین به حدود چهارده هزار دلار رسید و سپس به حدود هفده هزار دلار فرو رفت. در آوریل 2021، قيمت بيت كوين به حدود شصت و پنج هزار دلار رسيد و سپس به حدود سي هزار دلار فرو رفت. در اکتبر ۲۰۲۱، قیمت بیت کوین به حدود شصت و هفت هزار دلار رسید و رکورد جدیدی را ثبت کرد.